Het recent onthulde regeerakkoord van de nieuwe coalitie geeft blijk van een gematigder aanpak op het gebied van groene ambities. Ondanks dat de verduurzaming van het wagenpark gestimuleerd blijft, zullen bezitters van elektrische auto’s vanaf nu een ‘eerlijke bijdrage’ leveren. Dit impliceert een verandering in de fiscale behandeling en subsidiëring, waarbij bestaande regelingen zoals de Motorrijtuigenbelasting gewichtscorrectie behouden blijven, maar subsidies op elektrische voertuigen in 2025 volledig zullen stoppen. Langzamere uitrol van zero-emissiezones Een ander belangrijk aspect van het akkoord is de vertraging in de uitrol van zero-emissiezones, een besluit dat overgelaten blijft aan de gemeenten. Dit uitstel biedt ruimte om uitzonderingen voor ondernemers landelijk te reguleren, wat duidt op een behoedzame benadering van milieubeleid, gericht op het balanceren tussen economische belangen en milieuverplichtingen. Economische overwegingen en infrastructuurplannen De regering legt ook nadruk op het beheersen van energiekosten en het vermijden van significante economische nadelen vergeleken met buurlanden. Er zijn plannen om lastenverzwaringen voor ondernemers gedeeltelijk terug te draaien en om grote onderhoudsprojecten voor infrastructuur aan te pakken, waarbij de minimumkwaliteit van wegen en OV behouden blijft. Daarnaast wordt er waar mogelijk de maximumsnelheid op snelwegen verhoogd naar 130 km/u. Reacties uit de autobranche Reacties vanuit de autobranche, zoals door de Bovag en de RAI Vereniging, zijn gemengd. Hoewel er teleurstelling is over het stopzetten van subsidies, wordt het behoud van de mrb-gewichtscorrectie voor elektrische auto’s positief ontvangen. Er is echter ook zorg over het afbouwen van het Nationaal Groeifonds, een fonds essentieel voor toekomstige mobiliteitsontwikkelingen, wat volgens Frits van Bruggen van de RAI Vereniging ‘een hypotheek legt op het duurzaam verdienvermogen van Nederland’. Toekomst zonder SEPP subsidies Vanaf 2025 zal het kopen van een elektrische auto zonder financiële ondersteuning van de overheid een realiteit worden. Dit wijst op een strategische verschuiving waarbij het stimuleren van elektrisch rijden behouden blijft, maar de financiële lasten meer worden verdeeld. Het kabinet benadrukt de noodzaak voor een ‘eerlijke verdeling van kosten’, die zowel elektrische als fossiele rijders betreft. Hoewel het regeerakkoord nog stappen voorwaarts zet in de verduurzaming van het Nederlandse wagenpark, reflecteert het ook een voorzichtiger benadering van milieubeleid die rekening houdt met economische en praktische realiteiten. De komende tijd zal blijken hoe deze nieuwe beleidsmaatregelen in de praktijk zullen uitpakken en welke invloed zij zullen hebben op de Nederlandse samenleving en economie. Tekst: Marc Verweij

Terwijl de EU nog onderzoekt of er sprake is van dumping van elektrische auto’s uit China, heeft de Amerikaanse regering aangekondigd de invoerrechten op elektrische voertuigen uit China te verhogen naar 100 procent. Ook batterijen worden getroffen. Dit besluit is bedoeld ter bescherming tegen “oneerlijke handelspraktijken”, aldus de VS.Breder effect op strategische sectoren De verhoging van de invoertarieven in de VS treft ook andere producten in “strategische sectoren”, zoals batterijen en halfgeleiders. De regering-Biden wil hiermee productie- en toeleveringsketens in de VS opbouwen en beschermen. In tegenstelling tot stimuleringspakketten die groene technologiebedrijven aantrekken met subsidies, is deze tariefverhoging bedoeld om de kosten van essentiële, in China geproduceerde producten te verhogen. Verhoogde tarieven op elektrische voertuigen en batterijen De tarieven op elektrische voertuigen in de VS zullen dit jaar verviervoudigen van 25 naar 100 procent. Het tarief voor lithium-ionbatterijen stijgt van 7,5 naar 25 procent. Vanaf 2026 wordt een nieuw tarief van 25 procent ingevoerd op natuurlijk grafiet en permanente magneten. Overcapaciteit en oneerlijke praktijken Volgens het Witte Huis profiteren elektrische auto’s uit China van “uitgebreide subsidies” en “niet-marktconforme praktijken”. De overcapaciteit heeft geleid tot een stijging van de Chinese export van elektrische voertuigen met 70 procent tussen 2022 en 2023, wat de investeringen in andere landen bedreigt. Het tarief van 100 procent is bedoeld om “Amerikaanse fabrikanten te beschermen tegen China’s oneerlijke handelspraktijken”. Bezorgdheid over Chinese marktdominantie China controleert momenteel “meer dan 80 procent van bepaalde segmenten van de toeleveringsketen van batterijen voor elektrische auto’s”, wat de Amerikaanse toeleveringsketens kwetsbaar maakt en de nationale veiligheid bedreigt. Nieuwe handelsconflict met China De huidige actie tegen China brengt een nieuw handelsconflict met zich mee. President Biden accepteert een escalatie door de toon van de officiële verklaring van het Witte Huis, waarin staat dat “China’s oneerlijke handelspraktijken met betrekking tot technologieoverdracht en intellectueel eigendom Amerikaanse bedrijven en werknemers bedreigen”. Biden heeft zijn handelsvertegenwoordiger opgedragen de tarieven te verhogen onder Sectie 301 van de Trade Act van 1974 op 18 miljard dollar aan importen uit China. Reactie van de EU Ook de EU overweegt strafheffingen op elektrische auto’s uit China, maar hanteert een minder harde aanpak. In oktober 2023 startte de EU een “anti-dumpingonderzoek” op basis van de veronderstelling dat Chinese importeurs profiteren van buitensporige staatssteun. Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen verklaarde dat “wereldmarkten nu overspoeld worden met goedkopere elektrische auto’s door enorme staatssubsidies”. Effectiviteit van tarieven Als de EU strafheffingen toevoegt aan het huidige tarief van 10 procent, zullen deze van toepassing zijn op alle importen van elektrische voertuigen uit China. Analisten concluderen dat Chinese fabrikanten nog steeds winst zouden maken, zelfs als de EU invoerrechten van maximaal 30 procent zou opleggen. Reactie van China De aankondiging van het anti-dumpingonderzoek door de EU veroorzaakte een sterke reactie in China. Het Chinese Ministerie van Handel beschuldigde de EU van protectionisme, wat de wereldwijde auto-industrie en toeleveringsketens zou verstoren en een negatieve impact zou hebben op de economische en handelsbetrekkingen tussen China en de EU. whitehouse.gov